3 THÁCH THỨC VỚI CHỦ SMEs TRONG QUẢN TRỊ KINH DOANH
Theo thống kê của Chính Phủ, Việt Nam có tới 97% là doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs). Với tốc độ thay đổi của công nghệ và sự bất ổn của kinh tế toàn cầu nói chung trong giai đoạn hiện nay, có 3 thách thức lớn với chủ SMEs trong quản trị kinh doanh để doanh nghiệp sống và phát triển qua mùa “bão”.
Nguồn vốn hạn hẹp nên khó xoay chuyển
Doanh thu giảm sút bắt buộc phải tinh giản nguồn lực nhân sự
Giảm nhân sự nhưng những nhân sự còn lại khó có thể cover các nhiệm vụ do người bị cắt giảm để lại
Muốn thay thế bằng nhân sự chất lượng nhưng “tên tuổi” không đủ để tạo lòng tin tuyển dụng. Thực tế là từ tháng 8/2022 tình trạng layoff đã diễn ra một cách mạnh mẽ trên toàn cầu, bắt đầu từ những công ty lớn. Tuy nhiên, thời điểm đó vẫn chưa diễn ra tình trạng nợ lương. Nhân sự bị cắt giảm vẫn được hỗ trợ từ 1-4 tháng lương để tìm việc mới
Thiếu hoặc yếu khả năng đầu tư vào công nghệ để thay thế hoặc gia tăng hiệu suất lao động của những nhân sự còn lại. Các vấn đề lớn xảy ra với việc đầu tư công nghệ như sau:
Công nghệ là của bên phát triển. Doanh nghiệp buộc phải trả phí để duy trì giải pháp công nghệ hàng tháng. Tuy nhiên, không chắc chắn khi có công nghệ thì doanh thu sẽ tăng lên bởi nó còn phụ thuộc yếu tố con người, ngành hàng (nhu cầu ngành hàng và đối thủ cạnh tranh)
Thiếu con người sử dụng công nghệ như một giải pháp hỗ trợ hiệu quả cho các hoạt động từ marketing tới bán hàng và vận hành. Khi ứng dụng công nghệ vào trong quá trình kinh doanh sẽ trả về cho chủ doanh nghiệp SMEs các dữ liệu. Điều quan trọng là các chủ doanh nghiệp SMEs cần biết cách sử dụng dữ liệu cho các quyết định của mình. Đây là một điểm yếu rất lớn với nhiều doanh nghiệp SMEs. Theo đánh giá của tôi thì đây là 80% nguyên nhân dẫn đến việc ứng dụng công nghệ hay chuyển đổi số trong doanh nghiệp SMEs mà không đạt hiệu quả như tưởng tượng.
Với nguồn vốn hạn hẹp của các SMEs, việc đầu tư sai, quyết định sai thường dẫn đến những hệ quả khó lường, mà đôi khi là “đi tong” một doanh nghiệp với nhiều tâm huyết gây dựng.
Khó khăn trong xác định các giá trị cần cung ứng cho khách hàng
Một vấn đề của các chủ doanh nghiệp SMEs là yếu kiến thức về kinh doanh và quản trị kinh doanh nên thường rơi vào tình huống không xác định được các giá trị mà doanh nghiệp cung cấp cho khách hàng.
Hệ quả của việc không xác định được các giá trị mà doanh nghiệp cung ứng cho khách hàng bao gồm:
Không xác định đúng được giá trị chính hay tỷ trọng các giá trị mà doanh nghiệp cung ứng cho khách hàng. Điều này gây khó khăn hoặc sai lầm khi cần thu hẹp quy mô doanh nghiệp hoặc điều chỉnh cơ cấu tổ chức để doanh nghiệp sống sót trong thị trường cạnh tranh khốc liệt và đang trong giai đoạn khủng hoảng kinh tế toàn cầu.
Không cân đối được nguồn lực cả về tài chính - con người - công nghệ (nếu có) để sản xuất, phân phối và truyền thông các giá trị của doanh nghiệp tới khách hàng, người tiêu dùng. Việc không cân đối được nguồn lực thường dẫn đến các hệ bất lợi tiếp theo như: lãng phí ngân sách, sử dụng con người không đúng, đầu tư không đúng chỗ
Việc xác định được giá trị mà doanh nghiệp cung ứng cho khách hàng đòi hỏi chủ doanh nghiệp SMEs phải hiểu được về mô hình kinh doanh mà doanh nghiệp đang thực hiện, giai đoạn phát triển của doanh nghiệp mình quản lý so với chính mình và so với sự vận động chung của ngành kinh doanh; chủ doanh nghiệp SMEs cũng cần xác định được các mục tiêu kinh doanh mà doanh nghiệp đang hướng đến là tăng trưởng về doanh thu, thị phần hay lợi nhuận để có những cân nhắc về đầu tư cho phù hợp.
Trở mình không kịp vì thiếu hiểu biết marketing nền tảng
Một trong những vấn đề rất lớn của các chủ doanh nghiệp SMEs là thường cho rằng bản thân biết rất rõ về Marketing. Vì sao nên nỗi? Bởi hầu hết chủ doanh nghiệp SMEs xây dựng doanh nghiệp xuất phát từ lĩnh vực chuyên môn (không phải marketing hay quản trị kinh doanh). Trong quá trình bắt đầu doanh nghiệp đều lấy kinh nghiệm về ngành của bản thân để xây dựng/ lựa chọn sản phẩm để kinh doanh. Hơn thế nữa, “marketing” thường được hiểu với nghĩa là thực hiện các hoạt động truyền thông từ offline tới online. Nhưng truyền thông các giá trị mà doanh nghiệp cung ứng cho khách hàng chỉ là khâu sau cùng.
Marketing chỉ được sinh ra khi doanh nghiệp tham gia hoạt động kinh doanh trên thị trường, nghĩa là có cung ứng sản phẩm/dịch vụ để thỏa mãn nhu cầu/ mong ước của 1 tập khách hàng cụ thể. Và vì vậy, marketing là 1 chức năng quản trị không thể thiếu trong doanh nghiệp, không chỉ với doanh nghiệp vừa hay lớn mà còn đúng với doanh nghiệp SMEs.
Chức năng quản trị của marketing trong doanh nghiệp được hiểu như sau:
Với việc phát triển sản phẩm mới: marketing có vai trò nghiên cứu nhu cầu và cầu về sản phẩm/dịch vụ. Xác định các giá trị mà doanh nghiệp cung ứng cho khách hàng
Với việc định giá bán cho sản phẩm: marketing có vai trò nghiên cứu khả năng chi trả của khách hàng; quan điểm và các phản ứng về giá bán; chiến thuật giá bán của đối thủ cạnh tranh
Với việc xây dựng và phát triển kênh phân phối: nghiên cứu xem tệp khách hàng muốn được phục vụ ở đâu, như thế nào để có thể tạo ra sự thuận tiện cho khách hàng trong quá trình tiếp cận và mua sản phẩm. Thêm vào đó là quản trị mối quan hệ của những trung gian thương mại (nhà phân phối, đại lý….), quản trị mối quan hệ với khách hàng; quản trị các nguy cơ về xung đột kênh bán khi doanh nghiệp xây dựng nhiều kênh bán khác nhau.
Với việc xúc tiến kinh doanh: marketing thực hiện vai trò truyền thông giá trị, xây dựng lòng tin và tình yêu của công chúng, khách hàng và người tiêu dùng với sản phẩm/dịch vụ và doanh nghiệp; thúc đẩy hành vi mua,...
Thiếu hiểu rõ về vai trò và chức năng quả trị của marketing trong doanh nghiệp, các chủ doanh nghiệp SMEs sẽ bị thiếu khả năng:
Thiếu khả năng xác định được điểm nổi bật khác biệt có giá trị cho khách hàng/ người tiêu dùng của doanh nghiệp mình so với đối thủ cạnh tranh trên thị trường
Thiếu khả năng tạo ra các lợi thế cạnh tranh so với đối thủ cạnh tranh
Thiếu khả năng phát triển sản phẩm mới, phát triển thị trường mới, gia tăng lượng bán hay quản trị được hệ thống kênh phân phối.
Dễ rơi vào bẫy truyền thông nhưng không tạo ra lợi ích đúng doanh nghiệp.
Các hoạt động marketing là 1 chuỗi liên tiếp nhằm thỏa mãn nhu cầu của khách hàng/ người tiêu dùng. Và thông qua đó, người chủ doanh nghiệp SMEs sẽ xác định được các điểm chạm trong hành trình của khách hàng từ tìm kiếm thông tin, so sánh và đánh giá tới mua và dùng và sau đó là những phản hồi ngược lại cho doanh nghiệp.
Có lẽ còn nhiều thách thức khác với các chủ doanh nghiệp SMEs để điều hành doanh nghiệp trong thời điểm kinh doanh khó khăn bởi mức độ cạnh tranh gay gắt như hiện này. Nhưng với bài viết ngắn này, tôi hi vọng cung cấp thêm cho các anh/chị chủ doanh nghiệp một góc nhìn khác hơn về những gì mà anh/chị và các SMEs đang gặp phải. Hi vọng, chúng ta luôn tìm thấy “Cơ” trong “Nguy” để có những bứt phá trên thị trường.
Giang Phạm
Bài viết này thuộc về giangmax.com